In steeds meer literatuur wordt er gesproken over zelfcompassie. Dit is een soort van begripvolle mildheid voor jezelf die ruimte geeft voor beter om te gaan met de verrassingen die het leven voor je in petto heeft.
Hoe ziet dat in de praktijk eruit?
Laten we eens een gedachten experiment doen...
Stel een goede vriend belt je op dat zijn relatie heel slecht gaat en dat hij eigenlijk niet weet hoe nu verder. Hoe zou je reageren? Waarschijnlijk zou je behoefte troost te bieden sterk geactiveerd worden. Je onderkent de pijn en het lijden en biedt hem een troostend woord.
Of zoals het treffend beschreven wordt:
" Openstaan voor het lijden van de ander en de wens dit te verlichten (Daila Lama) "
Terug naar deze gedachte. Stel dat niet een goede vriend maar jezelf deze situatie betrof?
Neem even de tijd om hierbij stil te staan? Ben je op deze momenten net zo vriendelijk en mild naar jezelf? Waarschijnlijk zeg je heel iets anders tegen jezelf! De gedachte " dat moet mij weer overkomen overheerst waarschijnlijk veel sterker. Bij anderen lijkt het veel beter te gaan, hoe komt het dat ik juist iedere keer deze relatieproblemen heb. De psycholoog Chris Germer omschrijft een soort van negatieve drietaps raket die in werking wordt gezet wanneer we onszelf geweld aan doen.
1.zelfkritiek
2.zelfisolatie
3.zelfabsorptie (we fuseren met ons lijden)
Gelukkig is bovenstaand patroon te doorbreken, middels zelfcompassie! De term die in 2003 door Christiaan Neff geïntroduceerd werd bestaat uit drie onderdelen te weten.
1.Vriendelijkheid voor jezelf versus zelfkritiek:
Welke basis je pijn en lijden ook heeft. Als je jezelf op een warme begripvolle manier tegenmoet treedt kun je groeien in ervaringen. Ook als deze negatief zijn.
2. Gedeelde menselijkheid versus zelfisolatie:
Pijn en lijden zijn onlosmakelijk verbonden aan ons mens zijn. Alle mensen maken in hun leven in meer of mindere mate deze processen mee. We zijn allemaal kwetsbaar. Juist hierin schuilt onze verbondenheid met de ander.
3. Mindfulness versus zelfabsoptie: het klinkt bijna contra productief toch is het de uitdaging om juist stil te staan bij onplezierige gevoelens. Aandachtig erbij blijven zonder deze gevoelens te overdrijven of te minimaliseren. Niet wegstoppen, verdoven of vermijden. Het er gewoon laten zijn! En daarnaast ook het verschil maken tussen wat je denkt en wat je bent!
Wil je meer weten over dit onderwerp dan kan het Hupper college zelfcompassie van dr Elke Smeets een mooie aanvulling zijn op bovenstaande informatie. Het college geeft praktische handvaten en mooie inzichten mbt tot zelfcompassie.
Nieuwsgierig?
Kijk maar eens op:
Pascal van der Steen
Ik heb mijn praktijk in Roermond, Limburg. Oprichter van “Nu ik nog”. Inmiddels een veertiger en dus een ervaren dertiger. Trainer, mentor maar vooral counselor voor dertigers die in de knoop zitten.